دکتر معصومه نصیری در گفت و گو با خبرگزاری حوزه، با بیان این که رژیم مصرف رسانه‌ای در چند سال اخیر دچار تحول عمده‌ای شده و به طبع آن تغییراتی در مجموعه‌ای از عقاید، ارزش‌ها، عادت‌ها و رفتارهای مردم صورت گرفته است، اظهار داشت: ماهواره، اینترنت و در امتداد آن ظهور پلتفرم‌های تعاملی به این تحول و تغییر، شتاب بخشیده و در موارد متعددی باعث اختلال فرهنگی و اختلال شکل‌گیری هویتی شده است؛ همچنان که علاوه بر جایگزینی فضای انفرادی به جای فضای جمعی و عاطفی در خانواده‌ها، شاهد بروز و ظهور معضلات فرهنگی در سطح کلان جامعه نیز هستیم.
وی تصریح کرد: نظام اخلاق اسلامی که از تعالیم و سیره پیامبر اکرم(ص) شکل گرفته، عامل هویت‌ساز و سعادت‌آفرین مومن شهروندان و منبعی کامل است که با مراجعه به آن می‌توان سبک زندگی اسلامی را پی‌ریزی کرد، اما با توجه به شرایط و تحولات جهانی، میزان قابل توجهی از مختصات اخلاقی و فرهنگی دچار تغییر شده و نظام فرهنگی و اخلاقی جامعه اسلامی نیز از این تغییرات متأثر بوده است.
این مدرس سواد رسانه ای خاطرنشان کرد: لزوم استفاده از رسانه و ابزارهای جدید فرهنگی و تبلیغاتی، با توجه به گستردگی، بُرد و عمق اثرگذاری آنها بر مخاطبان، باعث می‌گردد تا رسانه به مثابه ابزار فرهنگ‌سازی و نقش آفرین اصلی بسط، گسترش و ترویج اخلاق اسلامی باشد، اما با توجه به این که میزان زیادی از وقت مردم در اختیار رسانه‌هاست، لذا در ابتدا ضروری است که رسانه‌ها بیش از پیش به اخلاق و اصول اخلاقی پایبند باشند.
وی افزود: از منظر بایسته‌های اخلاقی فردی و اجتماعی، خانواده اصلی‌ترین مولفه تربیت و شکل‌دهی به هویت و رفتار است، بنابراین اولویت اول رسانه، پردازش مبنایی، علمی و خلاقانه به مسئله خانواده و اصالت آن در نظامات اجتماعی و فرهنگی است. جامعه سالم، محصول خانواده سالم است و تحکیم بنیان خانواده مهمترین رسالت رسانه هاست چرا که رهیافت بایسته‌های اخلاق فردی و اجتماعی، نظام خانواده است.
این پژوهشگر سواد رسانه ای با بیان اینکه بسیاری از مشکلات و معضلات در جامعه، معلول برخی از علت‌هاست که باید به ریشه‌های آن پرداخت، ابراز داشت: البته رسانه‌ها در پایه‌ریزی یا از میان برداشتن آنها نقش اساسی دارند؛ مفاهیمی همچون عدالت که نادیده گرفتن آن در شکل‌گیری تبعیض و ریشه‌کنی اخلاق در جامعه غیرقابل انکار است.
وی با بیان اینکه اخلاق اجتماعی متاثر از اخلاق فردی است و اساساً رسانه در شکل‌دهی به آن نقش آفرینی می کند، گفت: در حالی که افکار و اذهان مردم جامعه، متاثر از هجمه برنامه‌ریزی شده و عملیاتی جریان ضددینی، ضداخلاقی و ضدفرهنگی است، ضرورتاً نیازمند پایش‌های جدی در بطن رفتار اجتماعی و بررسی دقیق تعاملات میان نسلی و راهکارهای عملیاتی جهت مقابله و همچنین تبیین و ترویج اخلاق هستیم.
نصیری ادامه داد: مؤلفه‌هایی همچون تقویت جهان‌بینی توحیدی، مرگ‌باوری، استفاده خلاقانه و با شیوه‌های نو و بروز از مراکزی مانند مساجد و همچنین معرفی الگوهای ملموس برای نسل جدید و الگوسازی در این زمینه، می‌تواند در اشاعه اخلاق اسلامی در جامعه مؤثر باشد.
وی با اشاره به تاکیدات اخیر رهبر معظم انقلاب در باب توجه به ادب اسلامی، اظهار کرد: اخلاقِ رسانه را باید نقطه تلاقی علم اخلاق با رسانه بدانیم و این الزام هم باید در تمام رسانه‌های شنیداری، دیداری، مکتوب و مجازی و... رعایت شود تا در نهایت اخلاق اجتماعی شکل بگیرد.
این مدرس سواد رسانه ای با بیان این که اخلاق رسانه‌ای در حقیقت با ارزش‌ها و هنجارها سروکار دارد که از درون فرهنگ جامعه و در جامعه اسلامی، از درون فرهنگ اسلامی حاصل شده است، گفت: اخلاق رسانه‌ای اگر چه تابع اصول و قواعدی کلی و جهان شمول است، اما به سبب نشأت گرفتن آن از مجموعه ارزش‌های بطن جامعه، می‌تواند از جامعه و فرهنگی به جامعه و فرهنگ دیگر متفاوت و متغیر باشد.
وی در خاتمه تصریح کرد: در این میان، آن چه نباید توسط رسانه ها به قربانگاه بُرده شود اخلاق و ادب دینی و اسلامی و انسانی است.
نظر شما